309 İnternet adresi için Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru

İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yaman Akdeniz ve Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Kerem Altıparmak, 17 Ağustos 2015 Pazartesi günü Başbakanlık Güvenlik İşleri Genel Müdürlüğü talebi üzerine Gölbaşı Sulh Ceza Hakimliği tarafından 5 farklı kararla (2015/646; 2015/647; 2015/648; 2015/650; 2015/662 D. İş sayılı kararları) erişime engellenen toplam 309 İnternet adresi için Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulundu.

Başvuruda, 5651 Sayılı Kanun’un 8/A maddesi kapsamında erişime engellenen bu site ve hesapların büyük bir çoğunluğunun uzun yıllardır yerel ve ulusal düzeyde yayım yapan Kürt ve muhalif haber siteleri ve ajanslarına ait olduğu belirtildi. Hem Türkçe hem Kürtçe yayın da yapan bu site ve hesapların Kürt siyaseti ve muhalif siyaset açısından alternatifi olmayan haber kaynakları olup, özellikle Kürt sorununa ilişkin haber ve görüşlerin dile getirilmesi ve bu konudaki tartışmaların yürütülmesi, yine muhalif görüşlerin ve haberlerin kamuoyuna aktarılması bakımından hayati bir öneme sahip olduğunun altı çizildi. Nitekim bu kararlarla engellenen sitelerden bazıları Özgür Gündem, Azadiya Welat, Yüksekova Haber, Rudaw, Erbil Merkezli BasNews, Hawar Haber Ajansı (ANHA), Fırat Haber Ajansı, Dicle Haber Ajansı (DİHA), Sendika Org, Etkin Haber Ajansı (ETHA) ve RojNews’dür. Bu sitelerin engellenmesi, olaylar ve konulara yönelik bir görüş açısının tamamen susturulması anlamına gelmekte olduğu Yaman Akdeniz & Kerem Altıparmak başvurusunda önemle belirtildi.

Bu sebeplerle 5651 sayılı Kanun’un 8/A maddesi kapsamında yapılan tüm bu engelleme ve sınırlamalar bakımından demokratik toplumda zorunlu bir ihtiyaçtan bahsedilmesi imkanı bulunmadığı belirtilirken, başvurucuların ve tüm yurttaşların Kürt sorunu ve muhalif siyasi görüşler bakımından önde gelen bu kaynaklara ulaşma ve böylelikle bilgiye erişme haklarının ihlal edildiği vurgulandı.

Başvurularında, Akdeniz ve Altıparmak, askeri operasyonların başlamasından 24 saat sonra erişime engellenen yüzlerce sitenin nasıl bir risk oluşturduğunun bu kadar kısa bir süre içerisinde tespitinin imkansız olduğunun altını çizdiler. Başbakanlık istihbaratı tarafından keyfi bir şekilde oluşturulan listenin somut hukuksal bir açıklaması olmadığı gibi Gölbaşı Sulh Ceza Hakimliği’nin kendisine sunulan listeyi hiçbir istisna olmaksızın, bir tartışma yürütmeksizin, sadece kanun hükmünü sayarak ve gerekçesiz olarak onaylaması yargı güvencesini anlamsız kılmıştır.
Başvuruda, Hakimlik kararlarında tüm bu haber sitelerinin ve sosyal medya hesaplarının tamamına erişimi engellemenin hangi gerekçe ile verildiğine, durumun 5651 Sayılı Kanun’un 8/A(1) maddesi kapsamında niçin gecikmesinde sakınca bulunan hal kapsamında değerlendirildiğine yer verilmediği de sorgulanmıştır. Başvuru dilekçesinde Sulh Ceza Hakimliklerinin 5651 Sayılı Yasa kapsamında İnternet içerikleri ve siteleri ile ilgili oynadıkları rolün bir nevi “yargısız infaz” mekanizmasına dönüştüğü belirtilmiştir.

Başvuruculara göre, 5651 8/A maddesi çerçevesinde verilen erişimi engelleme kararlarında demokratik toplumda basının haber vermesi dolayısıyla başvurucular ve yurttaşların bilgiye erişme özgürlüğünün engellenmesini gerektirecek derecede güçlü; açık bir şiddet çağrısı veya nefret söylemi gibi sebepler ortaya konulabilmiş değildir. Kaldı ki engellenen siteler bakımından bu yönde bir yayım faaliyetinden bahsetmek imkanı da yoktur.

İçtüzüğün 68. maddesi uyarınca öncelik verilmesi ve tedbir talepli dilekçelerinde Yaman Akdeniz & Kerem Altıparmak, Anayasa Mahkemesi’nden:

a.İşbu başvurunun İç Tüzüğün 68. Maddesi gereğince öncelikli olarak ele alınmasına ve Gölbaşı Sulh Ceza Hakimliği’nin 25.07.2015 tarih ve 2015/646 D. İş sayılı, 26.07.2015 tarih ve 2015/647 D.İş sayılı, 27.07.2015 tarih ve 2015/648 D.İş sayılı, 28.07.2015 tarih ve 2015/650 D. İş sayılı, 2015/662 D. İş sayılı “İçeriğe Erişimin Engellenmesi” kararları hakkında İç Tüzüğün 49/5. Maddesi gereğince 24 saat içerisinde tedbir kararı verilmesini

b.Gölbaşı Sulh Ceza Hakimliği’nin 25.07.2015 tarih ve 2015/646 D. İş sayılı, 26.07.2015 tarih ve 2015/647 D.İş sayılı, 27.07.2015 tarih ve 2015/648 D.İş sayılı, 28.07.2015 tarih ve 2015/650 D. İş sayılı, 2015/662 D. İş sayılı kararlarıyla müvekkillerin ifade özgürlüğü (Anayasa md. 26 ve AİHS md. 10) ve adil yargılanma (Anayasa md. 36, AİHS md 6) haklarının ihlal edildiğinin tespit edilmesini,

c.5651 sayılı Yasa’nın 8/A maddesinin, başvurunun Genel Kurul’da görüşülerek İPTALİ yönünde karar verilmesini,

d.Esastan yapılacak inceleme sonucunda, ihlalin tespiti yanında 6216 sayılı Kanunun 50. maddesinin 1. fıkrası uyarınca erişim engelleme kararlarının kaldırılması için gereğinin Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı ve Erişim Sağlayıcılar Birliği’ne bildirilmesini, talep etmişlerdir.

Kamuoyuna saygıyla duyurulur.

Yaman Akdeniz & Kerem Altıparmak