İnternet kararıyor! / Milliyet İnternet

Youtube, Türkiye’de 109 gündür kapalı. Türkiye’de erişimi engellenen site sayısı 853’e ulaştı. Forum ve bloglarda yasağa tepkiler büyüyor. Tepki için kendi sitelerini kapatanlar bile var.

Türkiye’de ‘zararlı içerik’ dolayısıyla kapatılan internet sitesi sayısı 853’ü buldu. Telekomünikasyon Kurumu’na (TK) bağlı Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı 18 Ağustos 2008 tarihi itibariyle 612’si resen, 241’i de yargı kararıyla olmak üzere toplam 853 internet sitesinin erişimini engellemiş durumda. Sitelerin yasaklanma gerekçelerine bakıldığında ‘çocukların cinsel istismarı’, ‘müstehcenlik’ ve ‘Atatürk aleyhine içerik’ konuları başı çekiyor.

Video sitelerine kilit
853 yasaklı site arasında ‘Youtube’, ‘worldpress.com’ ve ‘dailymotion.com’ gibi popüler yabancı adresler de bulunuyor. Öte yandan dünyanın en çok ziyaret edilen siteleri listesinde ön sıralarda yer alan video sitesi Youtube, Türkiye’de 3.5 aydan bu yana erişim engelli.
TK bünyesinde kurulan İnternet Dairesi gerek kendi çalışmaları gerekse ihbar ve şikayet yoluyla, kanunla zararlı görülen içeriği taşıyan siteleri art arda kapatmaya devam ediyor. Buna karşın internet dünyasında yasağa karşı farklı tepkiler oluşmaya başladı. Forum ve bloglarda (online günlük) yasağa karşı yazılı tepkiler büyüyor. Yasağa dikkat çekmek için farklı yöntemleri kullananlar da var.

Biz de yasaklarız!
‘Anafikir.org’ sitesi ‘Bu siteye erişim kendi kararıyla engellenmiştir’ sloganıyla, Türkiye’de uygulanan yasaklara dikkat çekmek için internette kampanya başlattı. ‘Sansuresansur.org’ adresinde de aynı çalışma yürütülüyor. Bu sitenin hazırladığı kodu, kendi internet sitesi ve bloglarına ekleyenlerin yasağa verdiği tepki internette 441 siteyi kapsamış durumda.
Geçen ay sonu başlayan ve geçtiğimiz günlerde sona eren bu kampanyada, ‘sinema.com’, ‘zargan.com’, ‘forzabesiktas.com’un da aralarında bulunduğu web siteleri, geçici süreyle de olsa kendilerini ziyaret eden kullanıcılara yasağa karşı duyarlı olunması gerektiği mesajlarını verdi.
Türkiye’nin önde gelen internet siteleri böylesine bir kampanyaya destek vermezken, çoğunluğu blog olan 441 adres yasakları gündeme taşımak için çaba harcadı.

Türkiye’de Youtube yasağı 3.5 ayı geçti!
YouTube.com, içeriğinde Atatürk’e hakaret bulunan videolardan dolayı ilk kez geçen yılın mart ayında yasaklanmıştı. Sitede zararlı içeriğin temizlenmesinin ardından yasak ortadan kalkmıştı. Ardından yine Atatürk’e hakaret ettiği belirtilen videoların bulunmasıyla, site yeniden kapatıldı. Bu kez Youtube’a üç farklı yasak kararı çıktı. 24 Nisan 2008, 30 Nisan 2008 ve son olarak da 5 Mayıs 2008 tarihli mahkeme kararları kapatmaya hükmetti.
Bu üç kapama kararının ikisi zararlı içeriğin kaldırılmasının ardından ortadan kalktı. 5 Mayıs’ta Ankara 1. Sulh Ceza Mahkemesi’nin aldığı yasak kararı ise halen uygulanmaya devam ediyor.

Kapatılan 40 site erişime açıldı

Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı, erişime kapatılan sitelerin 40’ı için engellemeyi kaldırma kararı uygulandığını açıkladı. Öte yandan 25 adet internet sitesi de uyarıldı ve uygun olmayan içeriğin siteden kaldırılması sağlandı. Başkanlığa ulaşan ihbar sayısı ise 21.738’e ulaştı. Bunların 11.494’ü gerekli ihbar olarak değerlendirilerek işleme alındı. Başkanlığa ulaşan ihbarların 10 bin 728’i internet formu aracılığıyla, 467’si e-posta ile, 299’u da telefon aracılığıyla geldi.

Video devi mercek altında!
İçeriğinde milyonlarca videoyu bulunduran Youtube’a uygulanan yasak, dünyanın farklı bölgelerinde de uygulanıyor. Brezilya, Fas, Tayland ve Pakistan’ın da aralarında bulunduğu ülkelerde, çeşitli videolar dolayısıyla giriş yasağı alan Youtube, ilgili ülkelerin zararlı gördüğü videoları içeriğinden temizledikten sonra yayınlarına devam ediyor.
Youtube’a konan yasak konusunda daha sert davranan ülkeler de bulunuyor. Zararlı gördüğü içerikten dolayı Youtube’a uzun süreden bu yana engel koyan ülkeler ise şöyle sıralanıyor: Çin, İran, Ermenistan, Tunus, Endenozya, Suriye, Birleşik Arap Emirlikleri. Suudi Arabistan’da ise otomatik engelleme uygulaması var.

Youtube cephesinden neden ses çıkmıyor?
ABD’li yeni ekonomi devi Google’ın satın aldığı video sitesi Youtube, Türkiye’de uygulanan engellemeyle ilgili olarak henüz etkili bir adım atmadı. Önce Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, ardından da Telekomünikasyon Kurumu Başkanı Tayfun Acarer’in Youtube’un Türkiye’de yetki belgesi alıp, ofis kurararak çalışması gerektiğini açıklamasının ardından konuyla ilgili bir beklenti oluşmuştu.

Hatta Youtube’un bazı ülkelerde olduğu gibi, yerelleştirme çalışması yaparak ‘youtube.com.tr’ adresinden, zararlı içeriği başlangıçta engelleyerek yayın yapacağı belirtiliyordu. Google Türkiye ofisinden konuyla ilgili detaylı bilgi verilmiyor. Telekomünikasyon Kurumu’nun üst düzey yetkililerinden alınan bilgiler ise, Youtube’un kurum tarafına bu konuda henüz bir yanıt vermediğini ortaya koyuyor. Yetkililer bu yüzden de şu anda uygulanan yasağın yakın dönemde kalkmasını beklemiyorlar.

Erişim yasağını kaldırmak kolay!
Youtube’a uygulanan erişim yasağı, bu engelin kolaylıkla aşılmasını sağlayan internet sitelerinin popülerliğini artırdı. Erişim engeli konulan sitelere giriş izni veren bu adresler, web trafiğini yansıtan Alexa.com’a göre Türkiye’de çıkışa geçti. ‘Ktunnel.com’ Türkiye’de en çok ziyaret edilen ilk 100 listesinde 37. sıraya yerleşirken, onun rakibi ‘Vtunnel.com’ da 41. sırada yer aldı.
Öte yandan Türkiye’de yasaklı listesinde yer alan Youtube, Alexa sıralamasında 17. sırada bulunuyor. Listedeki bu rakam Türkiye’de halen birçok kullanıcının, farklı yöntemler kullanarak Youtube’a erişim sağladığına işaret ediyor.

Kapatmanın 2 yolu
Sitelere uygulanan erişim engelemesi kararında iki farklı yol kullanılıyor. Bunlardan birisi ‘alan adı üzerinden erişim engelleme’, ikincisi ise ‘IP adresinden erişim engelleme’.
Türkiye’de uygulanan yasaklarda başlangıçta birinci yöntem kullanılıyordu. Buna karşın kullanıcılar bilgisayar ayarlarında yaptıkları basit bir değişiklikle, vekil sunucu üzerinden yasaklı sitelere ulaşıyorlardı.
Son dönemde uygulanan yasaklar ise IP tabanlı olarak uygulanıyor. IP adresleri ve giden trafiğin önü internet servis sağlayıcı tarafından kesiliyor. Bu yöntemi aşmak için ise internette bazı adresler bulunuyor.