Radikal / İnterneti yasaklayan ülke… / Türkiye / İSMET BERKAN

İSMET BERKAN
14/05/2009
ismet.berkan@radikal.com.tr

Deniz Zeyrek’in haberinde okuyacaksınız, internetteki ünlü video paylaşım sitesi YouTube, Türkiye’de tam bir yıldır kapalıymış. İnternette YouTube’a erişmek istediğinizde, bu sitenin bir mahkeme kararıyla kapalı olduğuna dair bir duyuruyla karşılaşıyorsunuz.
Merak edip araştırmadım bile acaba Türkiye’deki mahkemelerin, Türk hukukunun bu uluslararası video paylaşım sitesiyle derdi nedir, diye. Ama tahmin etmek çok da zor değil: Herhalde site, Türkiye’de önce bazı ‘hassas’ vatandaşlar tarafından, ardından da mahkeme tarafından ‘sakıncalı’ bulunan bir videoyu yayımlıyor olsa gerek.
Neresini nasıl düzelteceksiniz bilmiyorum ama birincisi videoyu yayımlayan sitenin kendisi değil bazı kullanıcılar. Sitenin bazı genel ve evrensel geçerliği olan kuralları var, bunları ihlal etmemeniz şartıyla her türlü videonuzu koyabiliyorsunuz.
Sorun da burada başlıyor zaten, hemen hemen her konuda olduğu gibi: Evrensel olan kurallarla bizim bize özgü kurallarımız arasındaki dehşetengiz farkta.
Ama sadece bu da değil: Bir de, koyduğumuz kurallar ihlal edildiğinde uygulamaya kalktığımız yaptırımlar konusunda da, dünyanın bizim batımızda kalan kesimiyle aramızda dehşetengiz farklar var.
Mesela Almanya’da birileri, YouTube’daki bazı videolardan ötürü alınganlık gösterdiler ve mahkemeye gittiler. Mahkeme onları haklı, siteyi ise haksız buldu. Bunun üzerine sitenin işletmecisi şirkete para cezası uygulandı.
Mesela Amerika’da birileri TV’den kaydettikleri kimi görüntüleri bu sitede yayımladılar. TV istasyonu hemen YouTube’u telif hakları kurallarını ihlal etmekle suçladı ve dava etti, tazminat kazandı.
Şirket hem parasını aldı hem de YouTube’daki bütün videolarını kaldırttı.
Peki Türkiye ne yaptı? Toptan siteye erişimi yasakladı!
Şu duyarsızlığa bakın ki, bir yıldır bu siteye erişemiyoruz ama kimse de kalkıp bir şey yapmıyor, sorunu çözmek için bir girişimde bulunmuyor.
Oysa dediğim gibi ‘sakıncalı’ videolar için para cezaları uygulanabilir, tek tek o videoların bulunduğu sayfalara (sitenin tamamına değil) erişim durdurulabilir vs.
Ama kanun, ‘kapanır’ diyor, bizim hâkimlerimiz de kapatıyorlar.
Ayıptır, günahtır, utanç vericidir.
Benim ülkem interneti yasaklayan ülke.
Gurur duyamıyorum.